Χολοκυστεκτομή

Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή

Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή είναι η λαπαροσκοπική επέμβαση για την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης.
Image
Η χοληδόχος κύστη είναι ένας μικρός σάκος σε σχήμα αχλαδιού που βρίσκεται κάτω από το ήπαρ (συκώτι) στο άνω δεξιό μέρος της κοιλιάς. Αποθηκεύει τη χολή που παράγεται από το ήπαρ. Όταν τρώμε, μια φυσιολογική χοληδόχος κύστη συστέλλεται και διοχετεύει τη χολή προς τον χοληδόχο πόρο και στη συνέχεια στο έντερο για να βοηθήσει στην πέψη των τροφών.

Ο πόνος από χολόλιθους (πέτρες στη χολή) είναι ως επί το πλείστον η πιο συχνή ένδειξη για λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή.
 

Χολόλιθοι (πέτρες στη χοληδόχο κύστη)

Γενικά
Οι χολόλιθοι είναι μικρές πέτρες που σχηματίζονται μέσα στη χοληδόχο κύστη και αποτελούνται συνήθως από χοληστερόλη.
Επιπλοκές

Οι επιπλοκές των χολόλιθων δεν είναι σπάνιες. Οι πιο συχνές επιπλοκές περιλαμβάνουν:

  1. Οξεία χολοκυστίτιδα: Αποτελεί την πιο συχνή επιπλοκή των χολόλιθων και αντιπροσωπεύει μια οξεία φλεγμονή της χοληδόχου κύστης που προκαλείται συχνά από πέτρες που την αποφράζουν. Η κατάσταση αυτή χαρακτηρίζεται από έναν σταθερό και συχνά έντονο πόνο στη δεξιά άνω κοιλιακή χώρα, πυρετό, ναυτία και έμετο. Οι τρέχουσες οδηγίες αναφέρουν ότι εάν δεν υπάρχουν αντενδείξεις οι ασθενείς πρέπει να χειρουργηθούν (λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή) εντός 7 ημερών από την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Εναλλακτικά, οι ασθενείς θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν με αντιβιοτικά, και ενδεχομένως με υπερηχογραφική παροχέτευση της χοληδόχου κύστης, μέχρι να υποχωρήσει η φλεγμονή και στη συνέχεια να οργανωθεί λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή 6-8 εβδομάδες αργότερα. Η μη άμεση και επαρκή θεραπεία της οξείας χολοκυστίτιδας μπορεί να οδηγήσει σε σήψη και περιτονίτιδα, οι οποίες είναι σοβαρές και δυνητικά απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές.
  2. Αποφρακτικός ίκτερος: Αναφέρεται στον υποκίτρινο χρωματισμό του δέρματος και του σκληρού χιτώνα (λευκού) των ματιών. Συχνά προκαλείται από τουλάχιστον έναν ή πολλούς λίθους που περνούν από τη χοληδόχο κύστη στον κύριο χοληδόχο πόρο (κοινός χοληδόχος πόρος) και προκαλούν απόφραξη στη ροή της χολής. Τα ούρα γίνονται σκούρα (χρώματος τσαγιού) και στο δέρμα προκαλείται φαγούρα. Η κατάσταση σχετίζεται επίσης με κοιλιακό άλγος. Η παρουσία πέτρας εντός του χοληδόχου πόρου μπορεί να επιβεβαιωθεί με μαγνητική τομογραφία (MRCP), αλλά μπορεί να εντοπιστεί και σε υπερηχογράφημα. Η πέτρα μπορεί να περάσει μόνης της, αλλά πιθανότατα θα πρέπει να αφαιρεθεί είτε με μια διαδικασία μέσω κάμερας που περνά στο στομάχι υπό καταστολή (ERCP), είτε κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης για την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης.
  3. Οξεία παγκρεατίτιδα: Πρόκειται για οξεία φλεγμονή του παγκρέατος, που είναι ο αδένας που παράγει ινσουλίνη, για τη ρύθμιση των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα και ένζυμα για τη διευκόλυνση της πέψης και βρίσκεται πίσω από το στομάχι. Ο παγκρεατικός πόρος ενώνεται με τον κοινό χοληδόχο πόρο κατά την εκβολή τους στο λεπτό έντερο (δωδεκαδάκτυλο). Ένας χολόλιθος που διέρχεται από τον χοληδόχο πόρο μπορεί να αποφράξει προσωρινά τον παγκρεατικό πόρο με αποτέλεσμα την οξεία παγκρεατίτιδα (αυτό είναι πιο πιθανό να προκληθεί από μικρότερες πέτρες). Η οξεία παγκρεατίτιδα είναι μια δύσκολη επιπλοκή των χολόλιθων και χαρακτηρίζεται από συνεχή πόνο στο κέντρο της κοιλιάς που ακτινοβολεί στην πλάτη, και είναι συχνά έντονος. Σχετίζεται επίσης με πυρετό, ναυτία και έμετο. Αν και συνήθως είναι ήπια και υποχωρεί μέσα σε λίγες ημέρες, η οξεία παγκρεατίτιδα μπορεί να προκαλέσει αρκετά σοβαρή κατάσταση σε 3 στους 10 ασθενείς (30%) με επιπλοκές και παρατεταμένη νοσηλεία.
  4. Βλεννοκήλη της χοληδόχου κύστης (ύδρωπας): Προκαλείται συνήθως από έναν μεγάλο χολόλιθο που αποφράζει τη χοληδόχο κύστη. Η χοληδόχος κύστη γεμίζει και διαστέλλεται με βλέννα ή υδαρές περιεχόμενο προκαλώντας έναν συνεχή πόνο κάτω από τις δεξιές κατώτερες πλευρές. Σε αντίθεση με την οξεία χολοκυστίτιδα, δεν υπάρχει λοίμωξη και δεν υπάρχουν συμπτώματα πυρετού ή σήψης.

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΧΟΛΟΚΥΣΤΕΚΤΟΜΗΣ

  • Ο πόνος από χολόλιθους είναι μακράν η πιο συχνή ένδειξη.
    • Η χολή αποτελείται από διάφορες ουσίες (χοληστερόλη, χολικά άλατα και υποπροϊόντα του μεταβολισμού του ήπατος). Η λειτουργία της χοληδόχου κύστης και το περιεχόμενο της χολής επηρεάζονται από τη διατροφή, ορμονικές μεταβολές στο σώμα καθώς και αλλαγές στο βάρος (μεγάλη αύξηση ή απώλεια βάρους). Οι ορμονικές αλλαγές, όπως αυτές της εγκυμοσύνης, χρήση αντισυλληπτικών χαπιών κ.λπ. ευνοούν τη δημιουργία κρυστάλλων εντός της χοληδόχου κύστης που συσσωρεύονται και σχηματίζουν πέτρες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν πέτρες στη χοληδόχο κύστη από τους άνδρες.
    • Η ύπαρξη χολόλιθων είναι αρκετά συχνή. Οι περισσότεροι χολόλιθοι δεν προκαλούν συμπτώματα και εντοπίζονται τυχαία με υπερηχογράφημα ή άλλη μορφή απεικόνισης της κοιλιάς για άλλες ενδείξεις (και κατά συνέπεια δεν απαιτούν χειρουργική επέμβαση). Ωστόσο, σε ένα ποσοστό ασθενών οι χολόλιθοι μπορούν να προκαλέσουν κοιλιακό άλγος συνήθως στη δεξιά άνω κοιλιακή χώρα που ονομάζεται «κολικός ήπατος». Ο πόνος μπορεί επίσης να γίνει αισθητός στη μέση του στήθους και μερικές φορές συγχέεται με καρδιακή προσβολή. Δεν είναι ασυνήθιστο ορισμένοι ασθενείς να καταλήγουν σε εκτεταμένες καρδιολογικές εξετάσεις πριν ανακαλυφθούν πέτρες στη χοληδοχό κύστη. Οι περισσότεροι άνθρωποι θα περιγράψουν τον πόνο με ξαφνική έναρξη, μεγάλης έντασης που προκλήθηκε μετά από πλούσιο γεύμα με αυξημένα λιπαρά. Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να αισθανθούν πόνο σε όλη την άνω κοιλιακή χώρας που μπορεί να αντανακλά στην πλάτη. Τείνει να διαρκεί από λίγα λεπτά έως λίγες ώρες κάθε φορά και συχνά υφίεται χωρίς ιδιαίτερη παρέμβαση. Πόνος μικρότερης έντασης είναι επίσης συχνός. Μερικές φορές ο πόνος μπορεί να διαρκέσει περισσότερο και να συνεχιστεί για λίγες ημέρες. Αυτό συχνά υποδηλώνει επιπλοκή όπως οξεία χολοκυστίτιδα, βλεννοκήλη ή παγκρεατίτιδα. Ναυτία και έμετος καθώς και αίσθημα παλμών (η καρδιά να χτυπά γρήγορα) και εφίδρωση είναι επίσης συχνά συμπτώματα που σχετίζονται με το κοιλιακό άλγος.
  • Σπάνια, πολύποδες μπορεί να αναπτυχθούν στη χοληδόχο κύστη και να δικαιολογούν χολοκυστεκτομή. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα εάν οι πολύποδες προκαλούν συμπτώματα, είναι πολλαπλοί, 1cm σε μέγεθος ή μεγαλύτερoι ή εάν μεγαλώνουν σε μέγεθος ή αυξάνουν σε αριθμό. Συνιστάται υπερηχογράφημα παρακολούθησης, συνήθως μία φορά το χρόνο.
  • Μπορεί να υπάρξει φλεγμονή της χοληδόχου κύστης χωρίς την παρουσία χολόλιθων («αλιθιασική χολοκυστίτιδα») σε ειδικές κατηγορίες ασθενών και να απαιτείται χολοκυστεκτομή.
  • Ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης στον δυτικό κόσμο είναι αρκετά σπάνιος και μπορεί να απαιτεί χολοκυστεκτομή καθώς και εκτομή τμήματος του ήπατος.

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Η επέμβαση

Είναι μία από τις πιο συχνές λαπαροσκοπικές επεμβάσεις. Περιλαμβάνει τη χρήση κάμερας και χειρουργικών εργαλείων που εισάγονται μέσω μικρών οπών (τομών) στην κοιλιά.